Peter van Gemert | Feb 28, 2024

Creative Commons licenties

Creative Commons

We hebben tot nu toe gesproken over licenties die jij kunt gebruiken voor software die jij schrijft. Als software developer zul je soms echter ook andere werken maken dan software. Denk bijvoorbeeld aan handleidingen voor apps, artwork zoals logo’s en iconen en boeken en teksten die je op een website plaatst. De hiervoor besproken licenties, eula en open source, lenen zich niet om deze werken te beschermen. Een beter icentieschema voor handleidingen, logo’s, iconen, boeken en teksten zijn de creative commons Licenties. ”creative Commons biedt auteurs, kunstenaars, wetenschappers, docenten en alle andere creatieve makers de vrijheid om op een flexibele manier met hun auteursrechten om te gaan. Met een keuze uit zes (gratis) beschikbare standaardlicenties bepaalt de auteursrechthebbende inwelke mate zijn of haarwerk verder verspreid mag worden, en onder welke voorwaarden dit mag.” (creative-commons-uitleg)

CC Bouwstenen

creative commons licenties worden gebouwd uit 4 bouwstenen.

  • Naamsvermelding: Je staat anderen toe om het werk waar jij auteursrecht op hebt te kopiëren, distribueren, vertonen, op te voeren en om afgeleid materiaal te maken dat op jouw werk gebaseerd is - maar uitsluitend als jij vermeld wordt als maker.
  • Niet-commercieel: Anderen mogen je werk kopiëeren, vertonen, distribueren en opvoeren, alsmede materiaal maken wat op jouw werk gebaseerd is, mits niet voor commerciëele doeleinden.
  • Geen Afgeleide Werken: Anderen mogen je werk kopiëren, distribueren, vertonen en opvoeren mits het werk in de originele staat blijft. Het is niet toegestaan dat anderen jouw werk gebruiken als basis voor nieuw materiaal.
  • Gelijk Delen: Je staat anderen toe om van jouw werk afgeleid materiaal te maken onder de voorwaarde dat zij het onder dezelfde icentie vrijgeven als het originele werk.

Zes licenties

Met deze 4 bouwstenen heb je de keuze uit de volgende 6 licenties

Naamsvermelding
Naamsvermelding (CC BY)

Naamsvermelding-GelijkeDelen
Naamsvermelding-GelijkeDelen (CC BY SA)

Naamsvermelding-NietCommercieel
Naamsvermelding-NietCommercieel (CC BY NC)

Naamsvermelding-GeenAfgeleideWerk
Naamsvermelding-GeenAfgeleideWerk (CC BY ND)

-NietCommercieel-GelijkeDelen
Naamsvermelding-NietCommercieel-GelijkeDelen (CC BY NC SA)

-NietCommercieel-GeenAfgeleideWerken
Naamsvermelding-NietCommercieel-GeenAfgeleideWerken (CC BY NC ND)

Opdracht : Creative commons

Gebruik onderstaande vragen om je kennis over de CC licenties te testen.

  1. Bestudeer de voorwaarden van de 6 creative commons-licenties
  2. Beantwoord de volgende vragen. Noteer jouw antwoorden. Geef niet alleen antwoord maar onderbouw jouw antwoord met argumenten. Overleg studenen en docenten is natuurlijk toegestaan.
  3. Ik heb een website geschreven met een eigen tekst. Deze tekst wil ik met een licentie beschermen.
    Kies ik een opensource of een creative commons-licentie?
  4. Ik ontwikkel momenteel een website. In een boek lees ik een stukje tekst dat ik graag op mijn website zou plaatsen. Ik lees dat het boek een CC BY-NC licentie heeft.
    Wanneer mag ik de tekst uit het boek wel op mijn website plaatsen?
    Wanneer mag ik deze tekst niet op mijn website plaatsen?
  5. Jij hebt een aantal iconen ontworpen waarvan jij vind dat derden deze ook zouden mogen gebruiken. Het maakt jouw niet zoveel uit wat derden met jouw iconen doen, zolang ze jouw naam maar noemen als de maker van de iconen.
    Welke creative commons licentie kies jij?
  6. Ik ontwerp op dit moment een app voor een betalende opdrachtgever. Als achtergrond image in mijn app wil ik een image gebruiken die ik op het internet gevonden heb. De licentie op het image is CC BY-NC.
    Mag ik de image als achtergrond in mijn app gebruiken?
  7. Op het internet vond ik een handleiding voor een software product. Helaas staan er fouten in de handleiding en vind ik de handleiding niet compleet. Ik besluit de handleiding aan te passen door de fouten eruit te halen. Ook voeg ik de missende informatie toe. Als laatste pas ik de naam van de schrijver aan en wijzig ik deze in mijn eigen naam. Ik heb tenslotte heel veelwerk gehad aan het aanpassen van de handleiding.
    Mag ik dit doen als ik weet dat de oorspronkelijke handleiding een creative commons licentie heeft?
  8. Op het internet vond ik een handleiding voor een software product. Helaas staan er fouten in de handleiding en vind ik de handleiding niet compleet. Ik besluit de handleiding aan te passen door de fouten eruit te halen. Ook voeg ik de missende informatie toe. Ik laat de naam van de oorspronkelijke auteur staan maar voeg mijn eigen naam toe. Ik heb tenslotte heel veel werk gehad aan het aanpassen van de handleiding.
    Mag ik dit doen als ik weet dat de oorspronkelijke handleiding een CC BY-ND licentie heeft.
  9. Ik heb een foto op het internet geplaats met een CC BY-SA licentie. Ik kom er vandaag achter dat een gebruiker op het internet mijn foto op haar website heeft geplaatst. Zij heeft wel mijn naam vermeld als de oorspronkelijke fotograaf, maar zij heeft helaas de licentie op de foto aangepast naar CC BY-NC-ND.
    Kun jij op basis van jouw gekozen licentie bezwaar maken op deze aanpassing van de licentie?
  10. Voor mijn huidige project heb ik een document geschreven dat ik graag wil delen met de wereld. Ik wil wel dat het document gratis blij‰ en niet door commerciële bedrijven gebruikt wordt. Ik heb er verder geen problemen mee als iemand mijn document aanpast en daarna weer verder deelt. Dit moet dan wel onder dezelfde licentie gebeuren als de licentie die ik zelf kies.
    Welke licentie moet ik kiezen?
  11. Ik heb een logo gemaakt waarvan ik eigenlijk niet wil dat iemand die gebruikt.
    Welke licenties moet ik niet gebruiken?
    Hoe bescherm ik mijn logo wel tegen misbruik?